Gastblog Pieterbas: ‘Baas in eigen baan!’

Een kwart van de zorgverleners wil best meer uren werken, blijkt uit onderzoek. Pieterbas Lalleman, docent, onderzoeker en flexverpleegkundige in de wijk, ziet allerlei kansen voor collega’s. ‘Kijk eens verder dan je eigen werk.’

Als vrouwen in de zorg een paar uur per week meer werken verdwijnen de personeelstekorten als sneeuw voor de zon. Dat staat in het onderzoeksrapport ‘Het potentieel pakken’. Die opvallende conclusie is de uitkomst van een simpele rekensom.

De overgrote meerderheid van de 1,3 miljoen werkers in de zorg is immers vrouw, aldus de auteurs, en daarvan werkt maar liefst 80 procent in deeltijd. Een of twee uurtjes extra scheelt dus enorm. Aan deze oplossing voor het personeelstekort zitten wel een paar haken en ogen. Maar op zich is het een goed idee. Vooral als we de extra uurtjes in een andere organisatie gaan invullen.

Eerst de haken en ogen. Van de ondervraagden wil slechts een kwart graag meer werken. Een grotere groep (een derde) wil juist minder werken. Daarnaast zijn er veel vragen. Loont extra werken wel? En wat zijn de extra kosten voor de kinderopvang? Veel vrouwen werken natuurlijk niet voor niets in deeltijd. Zorg voor ouders en kinderen komen vaak op hun schouders terecht, mede omdat mannen het laten afweten.

Wat dat betreft mogen we een voorbeeld nemen aan zeepaardjes. Die verdelen de lusten en lasten veel beter tussen man en vrouw. Hij neemt bijvoorbeeld direct na de conceptie de embryo’s in de buik tot deze zelfstandig de buidel verlaten. Het vrouwelijke zeepaardje heeft het voor elkaar, zij is baas in eigen buik.

Het idee van ‘baas in eigen buik’ komt van de tweede feministische golf, begin jaren zeventig. Mijn 20 jaar oude dochter liet me onlangs weten dat we inmiddels in de vierde feministische golf terecht zijn gekomen. Volgens haar gaat het naast ‘baas in eigen buik’ steeds meer over ‘baas in eigen baan’.

Hoe doe je dat, ‘baas in eigen baan’ zijn, met een onregelmatig rooster en verantwoordelijkheden thuis? Daar gaat het rapport ook op in. Bestuurders moeten van de auteurs vaker vragen of werknemers meer willen werken. Ook dienen ze dat ‘meer werken’ beter te faciliteren.

Bijzonder eigenlijk dat een bestuurder dat zou moeten doen. Bij de vergadering van het Buurtzorg team waar ik werk staat dit punt regelmatig op de agenda. Wie wil even wat meer, wie wat minder, alles op geleide van de zorgvraag en kwaliteit. Ik werk daarom met plezier in de flexpool, naast mijn baan in onderwijs en onderzoek. Gewoon een paar uur erbij.

Een goede vriendin heb ik recent ook zo ver gekregen. Ze is verknocht aan haar werk op de intensive care maar de organisatie zit haar soms in de weg. Kom lekker bij ons werken zei ik. Gewoon ernaast. Paar uurtjes maar. Je zult zien, heel andere dynamiek dan het ziekenhuis. Meer zeggenschap en vrijheid en waardevol werk. Het doet haar zichtbaar goed.

Dus als het past en je hebt er zin in, wat let je, wees baas in eigen baan en pak er een paar uurtjes bij, liefst bij een organisatie die het net even anders doet dan die waar je nu werkt. Dat geeft nieuwe energie!