Apotheker: ‘Vermaal nooit zomaar medicijnen’

‘Plet nooit pillen, zegt Annemieke Horikx, apotheker bij KNMP, branche- en beroepsorganisatie voor apothekers in Nursing juli-augustus. ‘Ik ben echt anti-malen, bij alle tabletten. Er gaat altijd een deel van de werkzame stof verloren. Bovendien adem je als verpleegkundige zelf ook deeltjes van het geneesmiddel in. Dat kan antibioticaresistentie in de hand werken.’ Daarnaast kunnen lang niet alle pillen worden vermalen, vertelt Horikx in hetzelfde artikel. ‘Als je tabletten met een vertraagde afgifte – bijvoorbeeld retard tabletten – gaat malen, kan je patiënt in één keer de totale dosis binnenkrijgen.’

Gratis poster antibiotica
Vind jij het lastig om alle soorten antibiotica en hun kenmerken uit elkaar te houden, en al hun aandachtspunten te onthouden? Gebruik de Nursing-poster>>>

Overleg met apotheker

Ook tabletten met een maagsapresistente omhulling (msr of enteric coated) mag je in de meeste gevallen niet vermalen. Het malen van tabletten met risicovolle stoffen wordt vanwege mogelijke gezondheidsrisico’s ook afgeraden, zoals tabletten met cytostatica. Het dringende advies van Horikx: overleg altijd met de (ziekenhuis)apotheker als een patiënt moeilijk tabletten kan slikken. ‘Er is vrijwel altijd een alternatief beschikbaar, meestal in de vorm van een oplostablet of een drank.’ 

Medicijnen met gereguleerde afgifte

Preparaten met een gereguleerde afgifte zijn medicijnen die gedurende de hele dag geneesmiddel afgeven (vertraagde afgifte). Door deze geneesmiddelen te verpulveren, vernietig je het mechanisme dat verantwoordelijk is voor de gereguleerde werking. Het vrijkomen van de volledige hoeveelheid actief bestanddeel in één keer (dose dumping) verhoogt het risico op ongewenste effecten. Met mogelijk ernstige gevolgen, zoals bij de bètablokker metoprolol, waarbij een gevaarlijk lage bloeddruk kan ontstaan.

Je herkent een geneesmiddel met gereguleerde afgifte aan de afkortingen achter de naam, zoals: 

ChronoCR = controlled release
Diff = diffucaps
Dur = durettes
FAS = facilitated absorption system
HBS = hydrodynamic balanced system
LA = long acting
OROS = oral resorption osmotic system
Per longettes
PL = pro longatum
Retard SA = slow action
UNI•UNO = gewijzigde vrijgifte, slechts 1 inname per dag
ZOK = zero order kinetic
XR = extended release

Meer informatie over vermalen van medicatie

Let op: deze regel geldt niet omgekeerd. Zie je geen van bovenstaande afkortingen, dan toch kan een middel vertraagde afgifte hebben. Voor meer informatie over het vermalen van medicatie kijk je op www.pletmedicatie.be en oralia.nl (inloggen vereist). Op http://oralia.nl/informatie/vormen_van_orale_geneesmiddelen/ vind je nog meer afkortingen die een gereguleerde afgifte aanduiden.

Medicijnquiz: Test je kennis over 
Beantwoord de vragen van de medicijnquiz en verdien een accreditatiepunt voor het kwaliteitsregister V&V. Lees meer>>>