Blog Sandra: 'Mijn oma'

Oma had wat kwaaltjes, zag een dokter, kreeg een scan en blijkt nu op meerdere plaatsen kwaadaardigheid te hebben. Eén tumor kon geopereerd, zei de dokter. Mijn oma stemde onmiddellijk in. Kanker moet je lichaam uit, nietwaar?

Maar die andere plaatsen dan? Wat had de ene tumor met de andere te maken? Wat ging mijn oma erop vooruit als ze er eentje weghaalden? En hoe zwaar was dat weghalen? ‘O’, zei de verpleegkundige, ‘dat kan met een kijkoperatie’. Alsof het niks is, wat gaatjes prikken in mijn oude oma.
‘Moet mijn oma zich wel laten opereren?’ vraag ik de verpleegkundige. Ze kijkt me niet-begrijpend aan. Waarom niet? De dokter zei toch dat het kon? Dus ik som op: leeftijd, COPD, ook nog kanker ergens anders… ‘O, maar die andere kanker is nog niet bewezen’, zegt de verpleegkundige, alsof het hier om zweetvoeten gaat. Bovendien zou die andere kanker de operatie niet in de weg staan. ‘Maar heeft die operatie zin, als er nog meer kanker door mijn oma groeit?’ vraag ik. De verpleegkundige haalt haar schouders op. Mijn oma is opgenomen door de geriater, een chirurg gaat over die ene tumor en een oncoloog over die andere. Zij weet niet precies hoe a met b te maken heeft, zegt ze. Maar ze zal zorgen voor een gesprek met de chirurg morgen.

De volgende dag word ik gebeld. Oma mag naar huis tot de operatie. Er wordt niet meer gesproken over wel of niet opereren. Kennelijk móet je je laten opereren, als een dokter dat zegt. Of je moet flink kabaal maken, misschien. Maar dat doen oma’s van bijna 90 niet. Oma wil graag nog vijf jaartjes erbij, zegt ze, dus geopereerd en zelfs gereanimeerd waar nodig. Maar ze wil geen kasplantje worden. Dat heeft ze de dokter wel verteld…

Dokter! Mijn oma is bijna 90! Natuurlijk houd ik haar het liefst nóg 90 jaar aan mijn zij. Maar als verpleegkundige weet ik dat lichamen haperen en sneuvelen op den duur. Ook die van mijn familieleden. Ook als ik of zij dat niet willen. Ook als de dokter er een operatie doorduwt.

De operatie vindt plaats. Mijn oma is daarna dag en nacht moe en flink in de war. Door de morfine die ze zichzelf toe mag dienen via een knop. Een verwarde vrouw met een PCA? Ik vind het een gekke combinatie. Maar goed, het gaat niet over mij; dat is duidelijk. Ik werk hier niet en heb hier niks te zeggen.
Twee dagen na de operatie gaan hechtingen los en moet oma terug naar de OK. Ook krijgt ze een maaghevel. Haar darmen werken niet. Gek genoeg trekt mijn verwarde oma de slang er weer uit. Mijn oma is suf. Mager. Ze lijkt wel 100.

Ik hoop dat het goed komt. Dat dit slechts gebruikelijke complicaties zijn. Dat oma over een week weer zichzelf is en zonder al die slangen. Dat darmen weer werken en ze weer naar huis en poes kan. Dat de almachtige doktoren goed hebben besloten over haar leven.