'Wat doe je dan een hele dag?'

Afgelopen week kreeg ik nog een vraag van een familielid van een patiënt:
‘U heeft bewust gekozen voor de zorg?’
‘Uuuh, ja, anders had ik wel wat anders gekozen, meneer.’
‘Zoooo…!’

Als mensen horen dat ik in de psychiatrie werk, reageren ze soms maar vreemd. De gezichten fronzen, en kreten als ‘mmmm’ of ‘oeiiiii’ ontsnappen uit hun mond. ‘Dat is vast erg zwaar!’
Hun beeld van de verpleegkundige in haar witte pak in het algemeen ziekenhuis lijkt te veranderen in beelden uit de film One flew over the cuckoo’s nest, inclusief afgeragde slaapzaal, gemene hoofdzuster, en vastgebonden, schreeuwende en kwijlende patiënten in blauwe pyjama’s.

Tijdens zo’n praatje over mijn ‘uitdagende’ baan zijn de gesprekspartners vaak benieuwd naar wat ik dan precies doe op een dag. Iemand vroeg me een keer of we vaak patiënten in dwangbuizen moesten stoppen, en hoe vaak per week sleurden we zo iemand de isoleercel in?

Ook familieleden van patiënten hebben wel eens vraagtekens bij wat we een hele dag doen. ‘Dat lijkt me nou niets hoor’, zegt de zoon van een mevrouw die veel op bed ligt en zorgafhankelijk is. ‘De hele dag alleen maar mensen wassen’. Hoe die man erbij komt dat zijn moeder in de psychiatrie wordt geplaatst omdat ze alleen maar ‘een hele dag’ gewassen moet worden, is me nog steeds een raadsel!

Aan patiënten hoef je vaak niets uit te leggen. Die zien dat je druk bezig bent, en heen en weer rent van de ene naar de andere kant van de afdeling. Als je voor de zoveelste keer een patiënt iets uitlegt of corrigeert in zijn gedrag, zie je de rest al zuchten ‘Jullie hebben het er maar druk mee hè, zuster!’

Al met al moet ik wel lachen als mensen van die rare vragen stellen. En op tv wordt de psychiatrie soms nog steeds zo weergegeven. Dus hoe kan men beter weten? Pasgeleden zag ik de film ‘De gelukkige huisvrouw’. Waarin een vrouw een postpartum psychose krijgt na haar bevalling, en op een psychiatrische afdeling belandt. In de film wordt de psychiatrie op zich wel realistisch weergegeven. Patiënten met z’n allen in een normale leefruimte, gesprekstherapieën… dat soort dingen. Wat daarin wel weer opvalt is dat oud, jong, en allerlei verschillende ziektebeelden bij elkaar op een afdeling zitten. Alsof daar geen onderscheid in gemaakt wordt. Als je maar gek genoeg bent!

Ach, ieder zijn ding zullen we maar zeggen. Bovendien, als iemand mij vertelt dat hij account manager, communicatieredacteur of belastingadviseur is, zou ik ook een stomme vraag kunnen stellen als: ‘O, dus jij zit meestal achter de computer, of wat doe je zoal de hele dag?’ Dan word ik hoogstwaarschijnlijk ook meewarig aangekeken.

Agnes is somatisch verpleegkundige in de ouderenpsychiatrie.