Dit blijkt uit interviews van het Lectoraat Zorg en Zingeving van Hogeschool Viaa onder studenten hbo-verpleegkunde, die op het moment van de coronacrisis actief waren in de zorgpraktijk. Sommige studenten geven aan zich door de coronacrisis bevestigd te voelen in hun keuze om verpleegkundige te willen worden.
Impact
De studenten ervaren allemaal een grote impact van het virus op hun stage. Zij worden zowel persoonlijk als beroepsmatig geraakt. Veel geïnterviewde studenten geven aan dat de beschermende maatregelen en middelen vaak zorgen voor belemmeringen in de communicatie. Ze ervaren daardoor minder verbinding met de zorgvrager. Dit komt het sterkst naar voren in de interviews met studenten die werken op afdelingen waar sprake is van covid-19 infecties.
Persoonlijke aandacht
Tegelijkertijd zien studenten dat nu er beperkter bezoek mogelijk is, patiënten een grote behoefte hebben aan persoonlijke aandacht. De studenten worden geraakt door persoonlijke situaties van patiënten en de confrontatie met verlies. Ze worden uitgedaagd om zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden op de stageplek.
Studenten blijken bijvoorbeeld op zoek te gaan naar alternatieve manieren om persoonlijke aandacht te geven en ondanks alle belemmeringen te verbinden met de zorgvrager. Dit doen ze door bijvoorbeeld door bewust wat extra tijd te nemen voor de patiënt om even te luisteren naar hun verhaal of om een spelletje te spelen.
Contact met omgeving
Verder zijn de studenten zich heel bewust van het belang van contact tussen patiënt en familie en/of zijn directe omgeving. Zij zoeken daarom actief naar manieren om verbinding tussen de patiënt en zijn familie en naasten te faciliteren. Soms door bijvoorbeeld hun eigen smartphone te gebruiken. Of door oplossingen te zoeken om toch contact tot stand te brengen als dat nog niet lukt met de systemen die aanwezig zijn binnen de zorginstelling.
Lees het verhaal van studente Feline over haar stage in coronatijd: ‘Corona heeft mij sterker gemaakt’
Collega’s grote steun
De geïnterviewde studenten waarderen de ruimte die ze op de werkvloer krijgen om hun ervaringen te delen. Ze ontlenen vooral steun aan degenen die op het moment dat het nodig is het meest nabij zijn: de naaste collega’s. Het kunnen delen van ervaringen met collega-verpleegkundigen die in dezelfde situatie zitten, ervaren ze als steunend. Ook geeft dit een gevoel van verbondenheid: ze ervaren dat ze samen met hun collega’s de klus moeten klaren.
Ook het thuisfront zien de studenten als belangrijk, maar daarbij merken ze wel op dat die niet altijd begrijpen wat zij in de praktijk meemaken.
Onderzoek Viaa
Bij afkondiging van de eerste maatregelen tegen het coronavirus is het lectoraat Zorg en Zingeving van Hogeschool Viaa gestart met het verzamelen van ervaringsverhalen van studenten die op dat moment actief waren in de zorgpraktijk.
Onderzoeker Maarten van Garderen licht toe: ‘Het doel van dit onderzoek was tweeledig. In de eerste plaats wilden we studenten de kans geven hun ervaringen te delen met medestudenten en geïnteresseerden uit het werkveld. In de tweede plaats wilden we leren van de ervaringen die studenten ten tijde van deze crisis opdoen in de praktijk.’
Lees het verhaal van Janna over haar stage in coronatijd: ‘Door corona weet ik hoe mooi ons vak is’
Zingeving
Wat Van Garderen opvalt aan de resultaten is dat betekenisgeving en zingeving belangrijke aspecten zijn voor de studenten om hun stage vol te houden. ‘De coronacrisis raakt de kern van het vak. Het geven van persoonlijke aandacht aan zorgvragers komt onder druk te staan. In de interviews zien we terug dat studenten actief op zoek gaan naar manieren om deze persoonlijke aandacht toch te blijven geven. Het maakt hun werk zinvol.’
‘Ook lijkt de verbinding met collega’s en de beroepsgroep een belangrijke rol te spelen. Dit lijkt het gevoel te geven dat ze er niet alleen voor staan maar dat ze het samen doen. Ook persoonlijke zingeving van studenten blijkt belangrijk te zijn. Enerzijds als beschermende factor om de balans te bewaren. Anderzijds als drijvende kracht om door te gaan.’
Behouden voor het vak
De resultaten sluiten volgens Van Garderen ook aan bij de actuele vraag hoe je jonge beroepsbeoefenaren kunt behouden voor het vak. ‘Ruimte en aandacht voor de zingeving en betekenisverlening van de professional zou hierin wel eens een belangrijke factor kunnen zijn. Dit zeg ik overigens wel met de nodige voorzichtigheid gezien de beperkte omvang van ons onderzoek.’
Toename mbo-v studenten
Meer studenten hebben zich aangemeld voor de opleiding mbo verpleegkunde. Volgens de NOS heeft de coronacrisis ook daaraan bijgedragen. Bekijk dit filmpje van @nosstories op Instagram.
