Blog Hugo: 'De nachtdienst hoort de rust te bewaken'

Is het mogelijk het leven voor patiënten en verpleegkundigen te veraangenamen ’s nachts? Natuurlijk kan dat! Het enige dat we hoeven doen is andere keuzes maken, aldus Hugo.

De nachten in het ziekenhuis zijn voor niemand een pretje. Patiënten slapen dramatisch. Gemiddeld anderhalf uur korter dan thuis. Een ruime meerderheid voelt zich na ontslag oververmoeid vanwege slaapgebrek. Dat tekort aan slaap komt het herstel en de emotionele draagkracht niet ten goede. Ook de verpleegkundige die nachtdienst draait, zou liever in bed liggen. Een terechte wens, want onregelmatig werken is flink schadelijk voor de gezondheid. Is het niet mogelijk het leven voor patiënten en verpleegkundigen te veraangenamen ’s nachts? Natuurlijk kan dat, het enige dat we hoeven doen is andere keuzes maken.

Patiënten in het ziekenhuis worden gemiddeld drie kwartier eerder wakker dan thuis, meestal omdat wij, de verpleegkundigen, hen absurd vroeg wakker maken. We willen controles doen of medicatie toedienen. Soms is dit noodzakelijk, vaker doen we dit om de dagdienst te ontlasten of de arts te verblijden met vroege controles. Om zes uur ’s ochtends wordt echter niemand blij van deze praktijk. De verpleegkundige is aan het eind van zijn/haar latijn. De nachtrust van de patiënt wordt bruut verstoord omdat niet zijn, maar de belangen van de ziekenhuis voorrang krijgen. Op de website van het ziekenhuis staat ongetwijfeld in grote letters dat de patiënt centraal staat. Ik zou zeggen, handel daar dan naar. Verruim de bezetting in de dagdienst, desnoods met een zorgassistent, en laat patiënten twee uur extra slapen. Daarbij, het is 2019, we kunnen het welbevinden van patiënten tegenwoordig prima monitoren zonder hen wakker te maken. Early Sense levert bijvoorbeeld bedmatjes die door het matras heen de pols en de ademhaling meten. Zeer patiëntvriendelijk. Ga eens praten met de Raad van Bestuur. Ze staan te springen om iets met e-health te doen.

Infuuspompen zijn ook een notoire verstoorder van de nachtrust. Soms ontkom je daar niet aan, maar veel infusen kunnen ’s nachts prima op de hand lopen, op een laag standje zodat omzetten niet nodig is. De patiënt kan doorslapen, de verpleegkundige heeft minder werk. Iedereen blij.

Het is een diep ingesleten traditie dat de nachtdienst de medicatie uitzet. Ook daar wordt niemand vrolijk van. Het levert herrie op waar patiënten wakker van worden. Slaperige verpleegkundigen zien niet zelden huizenhoog op tegen de klus die nogal wat eist van de concentratie. Medicijnen kun je echter ook overdag laten uitzetten door een apothekersassistent. Sommige ziekenhuizen doen dat al of experimenteren ermee. Het ontlast de nachtdienst, is veiliger en komt de rust op de afdeling ten goede.

Wat blijft er aan taken over voor de nachtdienst? Ik kan genoeg bedenken. Overdrachten schrijven, het verloop van langdurige opnamen samenvatten, dossiers updaten en vragen voor de visite formuleren, langsgaan bij patiënten die wakker liggen. Misschien is het zelfs mogelijk even een oogje dicht te doen, mits je met z’n tweeën bent. Maar de belangrijkste taak van de nachtdienst wordt natuurlijk het bewaken van de rust op de afdeling. De nachtdienst anno 2019 is een sleep facilitating manager. Zet dat maar op je Linkedin profiel.