De hbo-v bestaat dit jaar 50 jaar. Waarom kwam deze opleiding er, en wat heeft het de verpleegkunde opgeleverd? Auteur Rob van der Peet was in 1972 een van de eersten die de opleiding volgde. Hij ziet vooral veel gemiste kansen.
De naam Rob van der
Rob van der Peet over 50 jaar hbo-v: ‘Het zou feest moeten zijn, maar dat is het niet’
Niet goed nagedacht over de plaatsing van deze hoogopgeleide verpleegkundigen.
Wilden ze, maar vooral konden ze állemaal leidinggevende worden? Sterker nog, is dat waar ze voor gingen toen ze zich aanmeldden voor de opleiding tot hbo-VERPLEEGKUNDIGE? Hadden zij niet al een voorkeur voor een bepaalde zorgdoelgroep, gewoon, om voor ze te zorgen? Goed, professioneel en doordacht?
Welk een teleurstelling en frustratie moeten velen gehad hebben in de voorgaande decennia.
En nu eindelijk de laatste jaren financieel en functioneel wat onderscheid gecreëerd wordt, ik spreek even alleen over wat ik in mijn eigen sector zie (vvt), gaan vele hbo-verpleegkundigen onder de noemer ‘kwaliteitsverpleegkundige’ (of iets anders) hun volledige contracturen achter de laptop zitten!
De voorgaande generaties verlieten het vak of …werden docent aan een hoge school. Of lieten zich door de werkgevers in ons vakgebied inzetten en uitbetalen als de overige collega’s, die overigens niets onder deden qua praktische kennis en vaardigheden. Want dat is ons vak: kennis toepassen in de praktijk.
Precies waar ik zo bang voor was, gebeurt nu: een tweedeling in de VK groep. Eentje in de praktijk en eentje op kantoor. En begrijpen zij elkaar dan? En waar blijft dan het gedeelte VERPLEEG -kundige in de titel van die ene? En wordt een hbo-VK óóit eens gevraagd om een praktijkgericht onderzoek te doen of een beleidsplan te schrijven, zoals ze op de opleiding heeft geleerd? Zodat zij op die manier iets kan betekenen voor haar ‘lagere’ collega’s? En verwacht haar werkgever onderhoud van deze kennis? Deels verspilde energie en kapitaal op een dure opleiding. Wat deze verpleegkundigen vooral doen is controleren en corrigeren. Nou ja, toch een soort leidinggevende dus. Mijns inziens in geen geval een VERPLEEGkundige.
Tenzij ze minimaal 40% van haar tijd meewerkt in de PRAKTIJK. Aan het bed staan! Je (desnoods zelfbedachte) ding doen! Voelen waar de knelpunten zitten. Ervaren waar je collega’s behoefte aan hebben. Want die behoeftes kunnen juist zo praktisch van aard zijn. Gelukkig zijn er ook velen die die keuze wel maken: want uiteindelijk is dat je eigen keuze als verpleegkundige om met bepaalde constructies akkoord te gaan. Verpleegkundig leiderschap; ook naar het management toe.
Ik verwijs graag naar de Blog van Barbara van 15 juli jl.: Blog Barbara: ‘Mijn inserviceopleiding was zo gek nog niet.’ Een voor mij herkenbaar verhaal. Zoonlief wilde ook de verpleging in. In het ziekenhuis: dat wist hij zeker na twee dagen meelopen in een academisch ziekenhuis en een dag in het verpleeghuis. Mijn advies: BBL in het ziekenhuis, zeg maar de nieuwe inservice. Gesolliciteerd in het ziekenhuis met 17 jaar. Zat na drie maanden verplichte externe verpleeghuisstage voor de rest van zijn opleiding op de plek waar hij zijn wil: het ziekenhuis. Deze maand na vier jaar BBL afstuderen.
Heeft het klinisch redeneren van vele ziektebeelden en patiëntensituaties onder de knie tot en met de labwaarden aan toe.
Hij merkt dagelijks het verschil in kennis en ervaring tussen de bbl-leerlingen en de ‘stagiaires’ van andere opleidingen als mbo-v en hbo-v. Nee hij had niet VWO, maar MAVO.
Zoveel struggelende of zelfs afhakende leerlingen.
Soms wordt ik er diep bedroefd over.
””Het zijn zeker mooie initiatieven, toch ben ik er cynisch over. Nu is er geld voor, omdat het personeelstekort zo nijpend is. Maar zodra dat tekort terugloopt en de subsidiepotjes leegraken, zakt de aandacht van de werkgevers weer weg. Zo is het de afgelopen 50 jaar altijd gegaan. Geen wonder dat veel afgestudeerde hbo-v’ers binnen de kortste keren de zorg weer verlaten of – in het gunstigste geval – zzp’er worden. Die komen nooit meer terug in loondienst, dus ik zou er maar zuinig op zijn, als ik politicus/werkgever/zorgverzekeraar was. Want het zijn er inmiddels tienduizenden. Het spijt me dat ik hier geen positiever antwoord op kan geven.’” Dit verhaal klopt maar gedeeltelijk. Zolang beroepsverenigingen en vakbonden van verpleegkundigen en verzorgenden niet in staat zijn alleszins redelijke eisen af te dwingen moeten ze niet zeuren en als echte Calimero’s wijizen naar weet ik wie allmaal. Dat veel verpleegkundigen en verzorgenden dit beroep uitrennen is vooral te danken aan de verpleegkundigen en verzorgenden zelf .