Wetenschap: ‘Tuchtklachten indienen moet uitsluitend bij inspectie liggen’

Klagen in het tuchtrecht komt grotendeels voor rekening van patiënten en naasten, en dat moet anders. Dat stelt universitair docent gezondheidsrecht Caressa Bol.

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd dient ondanks haar bevoegdheden weinig tuchtrechtzaken in. Klagen in het tuchtrecht komt daarom grotendeels voor rekening van individuen zoals patiënten en naasten. Dat moet anders, is een van de conclusies die universitair docent gezondheidsrecht Caressa Bol trekt in haar proefschrift. Bol bekeek alle tuchtrechtuitspraken waarin de inspectie klager was, vanaf de invoering van de Wet BIG.

Verkeerde klachten bij tuchtrechter

Uit haar analyse blijkt dat de Inspectie weinig gebruik maakt van haar rechten om klachten in te dienen of over te nemen van een individuele klager, spoed te eisen en in hoger beroep te gaan.

Wel worden de klachten die worden ingediend door de inspectie veelal gegrond verklaard, waarbij regelmatig zware maatregelen worden opgelegd (zoals berispingen, schorsingen en ontzeggingen). Klachten ingediend door individuele klagers worden daarentegen vaak afgedaan als niet-ontvankelijk of kennelijk ongegrond.

De tuchtrechter krijgt zo enerzijds veel klachten die beter in het klachtrecht kunnen worden afgehandeld, terwijl anderzijds ernstige problematiek nogal eens buiten beeld blijft.

Hervorming tuchtrecht

Omdat het tuchtrecht bedoeld is om de kwaliteit van de zorg te verbeteren (en niet om individuele klagers hun gram te laten halen), en omdat individuele klagers tegenwoordig terecht kunnen bij het klachtrecht, oppert Bol een hervorming van het tuchtrecht. Volgens haar moet onderzocht worden of het indienen van tuchtrechtklachten volledig bij de Inspectie moet komen te liggen.

Caressa Bol. Het wettelijk tuchtrecht voor de gezondheidszorg. Een kwaliteitsinstrument op tegenspraak. Proefschrift Radboud Universiteit Nijmegen, april 2021.

Noot: Sinds 2019 kunnen patiënten of naasten die die overwegen met een klacht over een verpleegkundige of arts naar de tuchtrechter stappen, voortaan eerst in gesprek met een speciale tuchtklachtfunctionaris om te kijken of de klacht geschikt is voor het tuchtrecht.