Richtlijn vermoeidheid bij kanker wordt fors herzien

De huidige richtlijn vermoeidheid bij kanker in de palliatieve fase dateert uit 2010. ‘De richtlijn is toe aan herziening omdat die niet evidence-based is, maar consensus-based’, vertelt Marlies Peters, onderzoeker en voorzitter van V&VN Oncologie. Zij zit namens V&VN in de werkgroep die de richtlijn herziet.

‘De nieuwe richtlijn moet helemaal evidence-based worden. We denken dat daar inmiddels genoeg onderzoek voor beschikbaar is.’

Chronische fase

Volgens Peters was er vijftien jaar geleden nauwelijks bruikbaar onderzoek over vermoeidheid binnen de palliatieve fase bij kanker. ‘Dat komt omdat de palliatieve fase daar vaak te kort voor was. Palliatief stond toen ook wel synoniem voor terminaal. Inmiddels is de palliatieve fase eerder een chronische fase die jaren kan duren door alle behandelmogelijkheden. En dan komt er ook meer aandacht voor zo’n fase.’

Knelpunten

De werkgroep is nu bezig met het opstellen van een knelpuntenanalyse. ‘Met een aantal deskundigen bedenken we tegen welke problemen we aanlopen vanuit onze eigen praktijk’, aldus Peters. ‘Ik kijk naar de verpleegkundige setting. Maar er zitten bijvoorbeeld ook een huisarts, een oncoloog, psycholoog en een oncologie-patiënt in de werkgroep. Het gaat om knelpunten als: Hoe signaleer je vermoeidheid? En hoe kun je die subjectieve beleving objectiveren? Welke vragenlijsten zijn daarvoor bruikbaar in de dagelijkse praktijk? ’

Meedenken

De verschillende beroepsgroepen en andere belanghebbenden kunnen vervolgens reageren op de knelpuntenanalyse. Op deze manier kunnen verpleegkundigen ook zelf meedenken door knelpunten in te dienen of antwoorden hierop te geven. ‘Daarna zetten we deze knelpunten om in onderzoeksvragen en gaan we er literatuur bij zoeken’, aldus Peters. De werkgroep maakt bijvoorbeeld gebruik van de Cochrane review database.

Onderscheid

De huidige richtlijn is volgens Peters nog wel bruikbaar, maar te algemeen voor deze tijd. ‘Nu de periode van levensverlengende behandelingen langer is, zou het mooi zijn als we straks wellicht een onderscheid kunnen maken in behandelopties voor vermoeidheid tijdens een actieve behandelfase en bijvoorbeeld de laatste terminale fase.’

Fit dankzij verpleegkundige
Volgens lector Martijn Stuiver bewegen kankerpatiënten meer als zij hierbij gecoacht worden door een verpleegkundige. ‘Een ondersteunende rol is dus ontzettend belangrijk.’ >>