Minister wijzigt Wet Zorg en Dwang na kritiek

Naar aanleiding van zorgen vanuit het werkveld en de politiek past minister Hugo de Jonge de Wet Zorg en Dwang op een aantal punten aan. De wet zou wel nog in januari 2020 van kracht moeten worden zoals gepland.

Een van de wijzigingen is dat cliënten actief, en op een manier die zij begrijpen, geïnformeerd moeten worden over hun mogelijkheden om een vertrouwenspersoon in te schakelen. Dat schrijft minister De Jonge in een uitgebreide nota. In deze nota beantwoordt hij een heleboel vragen van kamerfracties.

Altijd arts raadplegen

Verder moeten Wzd-functionarissen die zelf geen arts zijn, altijd eerst een arts raadplegen voordat ze dwangmaatregelen toepassen. Wzd-functionarissen kunnen artsen, GZ-psychologen en orthopedagogen-generalisten zijn. Beroepsvereniging V&VN wil dat ook Verpleegkundig Specialisten de rol van Wzd-functionaris kunnen vervullen, en hebben daarover vragen gesteld aan het ministerie. In deze nota geeft minister De Jonge nog geen antwoord op deze vraag. Wel staat er dat een verpleegkundige geen Wzd-functionaris kan zijn omdat zij niet academisch is opgeleid.

Geen uitstel van invoering

Volgens de minister hoeven de wijzigingen in de wet geen vertraging op te leveren. De wet zou dus op 1 januari 2020 van kracht moeten worden zoals gepland. In april pleitte beroepsvereniging V&VN samen met andere beroepsverenigingen en brancheorganisaties voor uitstel van de invoering van de Wet zorg en dwang. Wel stelt de minister in de nota: ‘Naar aanleiding hiervan gaat het ministerie van VWS nog in overleg met deze partijen om hun zorgen te bespreken.’

Regeldruk

Verschillende kamerfracties maakten zich zorgen dat de nieuwe wet tot meer regeldruk zou leiden. Volgens de minister is juist het tegendeel te verwachten. Uit de nota: ‘De Wzd komt tegemoet aan de heersende praktijk en biedt vanuit dat perspectief een toegesneden oplossing op bestaande problemen, hetgeen vermoedelijk zorgt voor een vermindering van administratieve lasten.’

Wet Zorg en Dwang

De Wzd gaat de Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen (Bopz) vervangen. De Wzd regelt de rechten van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) die onvrijwillige zorg krijgen. Daarnaast regelt deze wet ook de onvrijwillige opname. De zorg voor ouderen met dementie en mensen met een beperking moet zoveel mogelijk op vrijwillige basis plaatsvinden, stelt het ministerie van VWS. Soms kunnen mensen met dementie of een verstandelijke beperking niet (meer) zelf inschatten wat goed voor hen is. Zorgverleners helpen ze dan bij die keuzes. Het uitgangspunt van de Wet zorg en dwang is dat onvrijwillige zorg daarbij niet wordt toegepast, tenzij het niet anders kan. De Wzd gaat niet alleen gelden in zorginstellingen, maar bijvoorbeeld ook bij de cliënt thuis, logeeropvang en in kleinschalige woonvormen.