In een succesvol team is er aandacht voor ieders talenten. Dit deel van de serie over teamrollen gaat over de ‘Willers’: ben jij een Voorzitter of een Strijder? Of misschien ben je meer een Specialist?
Willers
De Vormer (de strijder)
De Vormer loopt nogal eens een collega of zelfs patiënt onder de voet, onderweg naar een betere wereld. Deze heftige, aanwezige collega is gedreven, gepassioneerd en wilskrachtig. Terwijl zij plannen maakt, heeft ze weinig ruimte voor protest of andere gedachten.
Ze doet alles voor haar patiënt, en wat zij denkt dat juist is. En vindt dat anderen dat ook zo moeten doen. De Vormer is even passievol in haar communicatie. Kan als ‘opschepperig’ worden gezien. Je houdt van haar, maar bent stiekem ook blij als ze er even niet is.
Ze zoekt de uitdaging en weet mensen in beweging te krijgen. Stiekem geniet ze van een kleine woordenwisseling. Zij wil resultaat zien, kan niet tegen bureaucratie, wil doelgericht aan de slag, raakt gefrustreerd als het tegenzit.
Weet heel veel, maar loopt hier ook mee te koop. Oogst respect, artsen lopen liever om haar heen. Ze is vrij overweldigend voor leerlingen. Het mag maar op één manier en liefst de hare. De Vormer heeft weinig begrip en geduld voor stress of angst bij leerlingen of (nieuwe) collega’s en laat dit zeker ook merken.
Waar komt deze collega tot haar recht? De Vormer presteert goed in stressvolle situaties. Reanimaties, bloedingen, vele opnames tegelijk: de Vormer is je vrouw. Bijvoorbeeld op de spoedeisende hulp, ambulance of chirurgie. Als ze maar doelgericht en snel te werk kan gaan.
Valkuilen: Ze kan driftig reageren, drammen, is een tikkeltje arrogant en moet oppassen niet te veel over mensen heen te willen daveren.
Uitdagingen: Proberen gedrevenheid en energie in toom te houden en niet over anderen heen te walsen. Verdraagzamer zijn naar mensen die minder op resultaat gericht zijn dan zij. Haar competitieve aard in bedwang houden om nutteloze strijd over wie het meest deskundig is, te voorkomen. Anderen ook eens laten schitteren en ze hun successen gunnen.
Typische uitspraak: ‘Ik zeg tenminste meteen wat ik denk.’
Het grote Zorg festival
Verbeter je teamspirit en kom met je collega’s naar Hét Grote Zorg Festival op woensdag 19 juni 2024, Deventer. Ieder 10e ticket is gratis. Kijk op zorg-festival.nl of scan de code
De Voorzitter (de coördinator)
Deze populaire collega heeft charisma en persoonlijkheid. Ze is de natuurlijke coördinator van het team. Als de Voorzitter dienst heeft, weet iedereen waar hij aan toe is: collega én patiënt. Zij vertelt wat er moet gebeuren, verheldert de bedoelingen en vat samen wat iedereen wil.
Zelf is ze niet bijzonder creatief of intelligent, maar heeft wel een neus voor het talent van anderen. Ze zet graag anderen aan het werk en kan van nature goed delegeren. Als er een beslissing moet worden genomen, kijkt het hele team naar haar.
De Voorzitter durft te kiezen: waar moet deze zoveelste opname komen? Wie doet dit extra werk? Ze is ferm in de procedure en gericht op besluitvorming.
Valkuil: ze moet soms gas terugnemen om het proces tijd te geven, wil graag (te) snel knopen doorhakken, te gemakkelijk delegeren, protocolvast, dus wijkt moeilijk af van procedures (‘Nee, zo werkt dat hier niet’).
Waar komt deze collega tot haar recht? In een omgeving waar je veel te maken hebt met veel verschillende mensen en meningen, waar knopen doorgehakt moeten worden, en waar doelstellingen moeten worden gecoördineerd: als afdelingshoofd bijvoorbeeld. Omdat haar talent vooral in het ‘samenwerken’ zit, is ze wel een echte teamspeler.
Uitdagingen: Open blijven staan voor nieuwe inzichten, ook als die niet meteen passen in de procedure. Haar neiging om op besluiten te jagen onderdrukken en proberen meer mee te bewegen met de dynamiek in het team.
Typische uitspraak: ‘Zijn we het eens?’ Of: ‘Heeft iemand hier nog iets aan toe te voegen?’
Specialist
Deze eenling waagt zich niet snel buiten de grenzen van haar vak. Ze weet vaak van veel heel weinig en kan een deskundige bijdrage leveren op een bijzonder gebied.
Ze gaat niet mee naar teamborrels, maar zoekt liever andere vakidioten op op bijvoorbeeld een congres. Niet dat ze zich niet thuis voelt in het team, maar ze mengt zich vaak pas in het gesprek als haar deskundigheid wordt vereist. Ze is erg gericht op de inhoud, minder op de mens achter het probleem, wat in de verpleging een probleem kan zijn.
Maar toch: zet de specialist op haar vakgebied en je hebt een kanjer van een verpleegkundige. Op haar vakgebied gaat ze volledig met haar tijd mee, ze blijft alleen heel specifiek. Van dingen buiten haar specialisme moet je geen hoge verwachtingen hebben.
Wel geeft de specialist graag anderen (collega’s, leerlingen) les over haar vakgebied. Hier kan ze erg bevlogen en duidelijk over vertellen. In haar vrije tijd klust ze vaak bij als spreker op symposia over dit specifieke onderwerp.
Valkuil: neiging om zich terug te trekken, (te) weinig binding met het team, prat gaan op expertise.
Waar komt deze collega tot haar recht? In de thuiszorg, bijvoorbeeld in een Verpleegkundig Thuiszorg Technologie Team of als gespecialiseerd verpleegkundige: als diabetesverpleegkundige, stomaverpleegkundige, wondzorgverpleegkundige, noem maar op.
Uitdaging: Meer openstaan voor de bijdragen van teamgenoten en zo voorkomen dat ze de creativiteit van anderen frustreert door zich als the one and only specialist op te stellen. Meer betrokkenheid tonen bij haar team en zich meer concentreren op het geheel.
Typische uitspraak: ‘Beter veel weten over weinig, dan weinig over veel.’
Dit zijn de andere teamrollen
Meredith Belbin1 onderscheidt 9 teamrollen (klik hieronder voor uitleg per rol):
Willers:
● Voorzitter (coördinator)
● Vormer (strijder)
Denkers:
● Plant (verzinner)
● Monitor (analyticus)
Doeners:
● Bedrijfsman/vrouw (uitvoerder)
● Brononderzoeker (netwerker)
Voelers:
● Zorgdrager (controleur)
● Groepswerker
Lees hier meer over de achtergrond van de teamrollen, en waarom een juiste mix zo belangrijk is
Met dank aan:
– Marleen de Bruijn, psycholoog en trainer
– Rob Groen, trainer bij Belbin NL. Meer informatie over de Belbinrollen: www.belbin.nl en www.cmb-teamnrol.nl
– Sandra Kleefstra, verpleegkundige en docent Gezondheidszorg en Welzijn MBO.
Noot
1. Meredith Belbin, Britse wetenschapper, is bekend van zijn onderzoek naar effectiviteit van managementteams. www.belbin.nl
Geef je reactie
Om te kunnen reageren moet je inlogd zijn. Inloggen Ik heb nog geen account