Aannemen van geschenken patiënt: wat mag wel en wat mag niet?

Onlangs werd een verpleegkundige geschorst door het Regionaal Tuchtcollege in Zwolle omdat ze schenkingen accepteerde van een cliënt. De zaak riep veel reacties op social media. Waar ligt de grens van dankbaar aannemen en dankbaar weigeren? We zetten op een rijtje wat wel en niet mag.

De verpleegkundige in de tuchtzaak in kwestie nam grote giften en schenkingen van de man aan en is door hem benoemd tot zijn gevolmachtigde en erfgenaam. Bij het overlijden van de man heeft nam ze haar deel in die nalatenschap aan. Het tuchtcollege is van mening dat de verpleegkundige hiermee haar professionele grenzen overschreed. Door het in ontvangst nemen van de cadeaus en giften én het aanvaarden van de nalatenschap heeft de verpleegkundige schenkingen aangenomen die een veel hogere waarde hebben dan een symbolisch gebaar van dank, zoals de beroepscode voorschrijft. Lees hier het volledige bericht.

Wat zegt de beroepscode zoal over het aannemen van giften?

Wat staat er zoal in de beroepscode? Er staat in ieder geval in vermeld dat je als verpleegkundige of verzorgende in je relatie met de zorgvrager en/of zijn vertegenwoordiger professionele grenzen in acht neemt. Dat betekent onder meer dat je:
-Geen misbruik maak van de afhankelijke positie van de zorgvrager;
-Je niet schuldig maak aan intimidatie of geweld;
-Geen gift in natura, geld of geschenk van de zorgvrager of diens sociale netwerk accepteert dat meer is dan een symbolisch gebaar van dank;
-Geen financiële banden van welke aard dan ook aangaat met de zorgvrager;
-Aan de zorgvrager je eigen grenzen duidelijk maakt;
-Je collega’s of leidinggevende om hulp vraagt als je merkt dat de professionele grenzen dreigen te vervagen of overschreden dreigen te worden.

Maar wat wordt precies bedoeld met een ‘symbolisch gebaar van dank’?

Maar wanneer is iets nog symbolisch, en wanneer gaat het te ver? We vragen om opheldering bij beroepsvereniging V&VN. Woordvoerder Jacek Magala: ‘Dat is inderdaad een lastige vraag. Want wat jij acceptabel vindt, is voor je collega’s misschien niet acceptabel. Daarom hebben veel organisaties hier regels voor. Bijvoorbeeld dat een bijdrage in geld in de algemene pot gaat. Op sommige afdeling geldt zelfs dat je helemaal niks van patiënten mag aannemen, ook geen bloemen of taart. Als er geen beleid is, kun je dat aankaarten bij je leidinggevende. Of aan de orde stellen in een teamoverleg: hoe denken wij over cadeautjes aannemen? Wat vinden wij een symbolisch gebaar?’ En wat doe je als je als zzp’er in de zorg werkt? ‘Dan zul je zelf een afweging moeten maken,’ aldus Magala. ‘De leidraad daarbij blijft dat een zorgverlener in principe geen cadeautjes aanneemt.’