Patiënt met antibiotica: deze kennis komt van pas

Er zijn voor antibiotica allerlei aangrijpingspunten om de celprocessen van bacteriën te verstoren. Zo verhinderen penicillinen zoals amoxicilline dat bacteriën stoffen maken die hun celwand nodig heeft. Zonder goede celwand gaan bacteriën dood. Andere antibiotica verhinderen de groei en vermeerdering van bacteriën door het kopiëren van het DNA in de cel te saboteren (een voorbeeld is ciprofloxacine) of eiwitaanmaak te remmen (bijvoorbeeld tetracyclines). Niet alle celprocessen bij micro-organismen verlopen op dezelfde manier. Daarom werkt een antibioticum bij de ene bacteriesoort niet en bij een andere wel.

Wat moet ik weten over het smalsprectrum en het breedspectrum antibioticum?

Naast de onderverdeling in klassen worden antibiotica onderverdeeld in twee soorten: de smal- en breedspectrum antibiotica. ‘Een smalspectrum antibioticum heeft altijd de voorkeur’, zegt Annemieke Horikx, apotheker bij de Nederlandse beroepsorganisatie voor apothekers, KNMP. ‘Een breedspectrum antibioticum tast namelijk ook bacteriën aan die op dat moment niet de ziekmakers zijn. Dat kan resistentie veroorzaken. En bijwerkingen geven, bijvoorbeeld maagdarmstoornissen (zoals diarree) omdat ook de nuttige darmbacteriën aangetast worden.’

Antibiotica worden ingedeeld op basis van hun werkingsmechanisme. Welke klassen zijn er?

Penicillinen, macroliden, chinolonen, sulfonamiden, aminoglycosiden, tetracyclinen en glycopeptiden. Meer weten over de verschillende soorten antibiotica, resistentie, waar je op moet letten en welke bijwerkingen er zoal zijn? Lees het in het premium artikel ‘Aandachtspunten bij antibioticagebruik’ uit Nursing, geschreven door Aliëtte Jonkers (2016).

Awareness Week

Over de hele wereld doen zorginstellingen deze week mee om meer bewustzijn te kweken over juist antibioticumgebruik. Lees hier meer over de Antibiotics Awareness Week van de WHO.

Deze tekst is afkomstig uit het artikel ‘Aandachtspunten bij antibioticagebruik’ uit Nursing (2016), A. Jonkers.