Hugo de Jonge: 'Oplossingen zorgval komen eraan'

Dit meldt hij in een brief aan de Tweede Kamer. Wanneer de zorgzwaarte te groot is bij mensen met dementie die thuis wonen, worden ze op de wachtlijst gezet van een verpleeghuis. Hiermee belanden ze in een ander financieringssysteem voor de zorg, namelijk van de Zorgverzekeringswet/WMO naar de Wlz. Hiermee leveren ze gemiddeld vijf uur minder zorg per week in, melden casemanagers dementie in een enquête die De Monitor en Trouw hielden. Dit wordt de zogenaamde ‘zorgval’ genoemd. Wijkverpleegkundige Margriet van Rooijen vertelt aan het journalistieke programma De Monitor dat ze aan de lopende band mantelzorgers moet uitleggen waarom hun familielid ineens minder zorg krijgt als ze op de wachtlijst voor het verpleeghuis komt: ‘Het is heel krom en belachelijk. Ik maak me er echt boos over.’ Omdat de wachttijd voor een verpleeghuis soms wel een jaar kan duren, betekent dit dat mensen met dementie het voor langere tijd met minder zorg moeten doen. Deze teruggang in uren wordt veroorzaakt doordat de Wlz een doelmatigheidsgrens, een maximaal budget, kent voor de geleverde zorg thuis. ‘Er zijn cliënten waarvoor deze grens knelt’, aldus minister Hugo de Jonge. Om de problemen en de financieringsstromen in kaart te brengen, hebben onder andere GroenLinks en ChristenUnie in het verleden een motie ingediend.

Oplossingen zorgval

Volgens De Jonge worden de komende tijd meerdere mogelijke oplossingen onderzocht. ‘Omdat het probleem veroorzaakt wordt door verschillen tussen stelsels is er geen simpele oplossing’, aldus de minister. De Jonge wil vooral de urenval oplossen door bijvoorbeeld de doelmatigheidsgrens te verruimen, al is deze niet onbeperkt. ‘De veranderingen die cliënten ondervinden met betrekking tot de eigen bijdrage worden hiermee niet opgelost’, aldus de minister. Wat ook kan helpen is dat de thuiszorg vanuit meerdere domeinen geleverd wordt. ‘Hierbij gaat het om oplossingen, waarbij een duidelijkere afbakening komt tussen de Zvw (en/of Wmo) en de Wlz voor mensen die zorg thuis ontvangen.’ Een andere organisatie en toegang tot de Wlz is ook een optie volgens de bewindsman. Bijvoorbeeld door de overgang naar de Wlz te laten samenvallen met de daadwerkelijke opname in een Wlz-instelling en niet met het plaatsen op de wachtlijst van een Wlz-instelling.

Problematiek in kaart

De Jonge informeert in zijn brief dat naast ouderen ook andere doelgroepen de zorgvalproblematiek kunnen ervaren. Om de aard en omvang van de problematiek in beeld te brengen, worden er gegevens uitgevraagd. Zo wordt er gekeken naar het aantal cliënten, hun zorgprofiel en de gekozen leveringsvorm van de cliënten, die met een teruggang in uren is geconfronteerd bij de overgang naar de Wlz. Daarnaast wil de minister inzicht geven in het aantal cliënten dat geconfronteerd wordt met een verhoging van de eigen bijdrage bij een teruggang of gelijkblijvend uren.  De Jonge wil dat er gesprekken worden gevoerd met zorgaanbieders, gemeenten, zorgverzekeraars, Wlz-uitvoerders, cliëntenorganisatie en CIZ. Voor het zomerreces komt de minister met een onderzoek met aangedragen oplossingen en het tijdsbestek om de problematiek aan te pakken.